Wraz z Nowym Rokiem w Polsce przybyły 34 nowe miasta. Choć przyzwyczailiśmy się już, że 1 stycznia kolejne miejscowości uzyskują ten status, obecnie mamy do czynienia z rekordem – w poprzednim roku rangę miasta otrzymało zaledwie 15 miejscowości. Obserwujemy wzrost trendów urbanizacyjnych, co rodzi szereg wyzwań, takich jak konieczność zapewnienia porządku, bezpieczeństwa, dostępu do zasobów krytycznych, a także mniejszej ingerencji w środowisko naturalne. Z pomocą przychodzą cyfrowe systemy bazujące na GIS, które wspierają administrowanie miastami i ułatwiają ich rozwój.
Rozwiązania oparte na GIS (systemach informacji geograficznej) pozwalają m.in. na gromadzenie i przetwarzanie informacji. Dzięki powiązaniu danych z ich lokalizacją, umożliwiają wizualizację informacji na mapach. Tym samym odpowiedzi na pytanie „co?” i „gdzie?” idą w parze. Ta druga kwestia kluczowa jest dla podejmowania właściwych decyzji. W jaki sposób narzędzia bazujące na geolokalizacji będą wspierać administrowanie miastami w 2024 roku?
Wzmocnienie dla planowania urbanistycznego
By uniknąć chaosu budowlanego, miasta potrzebują jasnych przepisów i strategii urbanistycznych. Stąd np. w Ottawie – stolicy Kanady – zdecydowano się na wykorzystanie oprogramowania bazującego na GIS i na jego podstawie wypracowano cyfrowego bliźniaka miasta, czyli trójwymiarowy model, który pomoże we wdrażaniu planów zagospodarowania przestrzennego. Cyfrowy bliźniak umożliwia pokazanie rozwoju Ottawy i jej kształtu urbanistycznego w najbliższych trzech dekadach. Wszystko za sprawą gromadzonych danych lotniczych, które pozwalają strategom tworzyć szczegółową siatkę 3D miasta.
Tego rodzaju model to przyszłość miejskiej urbanistyki, który umożliwia przeprowadzanie symulacji i analiz zmian w tkance miejskiej bez ingerencji w rzeczywistą przestrzeń. Pozwala to zaplanować inwestycje, tak by spełniały pojawiające się na bieżąco potrzeby.
Bardziej efektywne zarządzanie infrastrukturą
Wraz z rozwojem miast rośnie ich infrastruktura sieciowa – do starszych elementów dobudowuje się nowe, naprawia się usterki i awarie, prowadzi modernizacje wcześniejszych inwestycji, by sprostały współczesnym wyzwaniom. Wszystko to musi odbywać się w formie sprawnego, nieustannego procesu, który nie odetnie konsumentów od zasobów o krytycznym znaczeniu. Jest to możliwe, gdy do zarządzania infrastrukturą wykorzystane są systemy bazujące na GIS. Przykładem na to są np. Warszawskie Wodociągi, które od lat wykorzystują system informatyczny oparty na danych geolokalizacyjnych. Jest on aktualnym źródłem informacji o całej infrastrukturze, którą zarządza przedsiębiorstwo. Pozwala optymalnie planować działania konserwacyjne, zarządzać ekipami terenowymi w celu usuwania awarii, czy tworzyć adekwatne do zmieniających się potrzeb koncepcje rozbudowy sieci. To niezbędne narzędzie dla firm, które w rozrastających się aglomeracjach chcą nadążyć za zapotrzebowaniem ludności na znaczące zasoby.
Wzmocniony nadzór nad bezpieczeństwem
Zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańcom miast to spore wyzwanie dla służb mundurowych. Monitorowanie zagrożeń przy wykorzystaniu technologii GIS ułatwia zarządzanie niepożądanymi zdarzeniami i pozwala przeciwdziałać ich eskalacji.
Z rozwiązania tego typu korzysta np. Straż Miejska m. st. Warszawy. Operator narzędzia, bazującego na GIS, ma dostęp do całej infrastruktury miasta, co ułatwia mu podejmowanie decyzji podczas obsługi zgłoszeń. System rejestruje zdarzenia za pośrednictwem połączenia telefonicznego lub wiadomości SMS. Stanowisko operatora wyposażone jest w monitory, na których wyświetlany jest szablon służący do wprowadzania danych o zgłoszeniu, elektroniczna mapa Warszawy z danymi dotyczącymi lokalizacji osoby dzwoniącej, rozmieszczenia patroli Straży Miejskiej, umiejscowienia i zasięgu monitoringu miejskiego, a także podgląd z kamer. To pozwala Straży Miejskiej szybciej reagować na zgłaszane incydenty i sprawnie monitorować, co się dzieje w stolicy. Cyfrowy nadzór nad bezpieczeństwem miasta, zasilany danymi geolokalizacyjnymi, to przyszłość działania służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo.
Ułatwienia dla mieszkańców i promocja miasta
Wreszcie, jak pokazuje przykład Gdańska, który postawił niedawno na nowy, cyfrowy portal, GIS może znacznie ułatwiać życie miast, m.in. wspierać interakcje mieszkańców z urzędem miejskim, ich poruszanie się czy promowanie aglomeracji wśród turystów.
Dzięki takiemu rozwiązaniu każda osoba potrzebująca aktualnych danych miejskich może je zdobyć w ciągu kilku kliknięć. Rozwiązania dla miast „na czasie” pozwalają mieszkańcom szybko przeglądać mapy, lokalizować ważne punkty w mieście, np. parkingi czy atrakcje turystyczne, sprawdzać trasę komunikacji miejskiej itd. Całość poprawia też efektywność pracy urzędników, którzy odpowiadają za aktualność prezentowanych danych i wykorzystują zawarte tam informacje przy codziennych zadaniach.
– Jak podaje GUS, w połowie 2023 r. 60 proc. Polaków mieszkało w miastach. Liczba ta z pewnością będzie się zwiększać, gdyż szacunki wskazują, że do 2050 r. będzie to dotyczyło prawie 85 proc. Europejczyków – komentuje Anna Pierzchała, Menadżer ds. Klientów Kluczowych w Esri Polska. – Zarządzający muszą przygotować się na zupełnie nowe wyzwania i wdrożenie rozwiązań, które będą wsparciem zarówno dla władz miejskich, jak i mieszkańców. W przeciwnym wypadku miastom grozi paraliż, który pociągnie z sobą pogorszenie jakości życia ich mieszkańców.